De terugkeer van vertrekken

Wie zich het leven voorstelt als een als een aaneenreiging van gebeurtenissen kan uit het zicht op een einde niet méér putten dan de wetenschap dat weer een periode tot het verleden behoort. Maar wie bedenkt dat de wereld als een cirkel in elkaar zit, kan zich op zo’n moment verheugen op de terugkeer van wat is geweest. Want in plaats van verder weg dan ooit, is vanuit dit oogpunt het einde het dichtst bij het begin dat je ooit kan komen.

Over niet veel langer dan een maand is mijn terugkeer een feit. De electronische betaling van het ticket was de handtekening onder een contract met mezelf. Vanaf dat moment voelde de stad niet meer als voorheen. Maar is er om mij heen dan ook maar iets veranderd? Van de ommekeer kan ik de stad echter de schuld niet geven: het is mijn perceptie die plotseloos is omgedraaid.

Een van mijn theorieen is dat de werkelijkheid wordt veranderd door onze wens consistent te zijn in onze uitingen. Doordat ik weet dat ik zal vertrekken, mag ik van mezelf de plek die ik verlaat niet plaatsen boven mijn bestemming. Dat zou mijn gedrag immers onlogisch maken: hoewel ik in Kaapstad wil zijn, besluit ik er vandaan te gaan. Met Amsterdam opgehemeld als een betere verblijfplaats is mijn beslissing plotseling steekhoudend. Dat ik in dat geval bereid ben eerlijkheid op te geven voor logica is verbazingwekkend.

Of hebben we een DNA-test nodig om vast te stellen of de wens inderdaad de vader van de gedachte is? Het lijkt me bij nader inzien toe dat de eerlijkheid die ik bij het onder ogen komen van een terugreis zou hebben opgegeven, al veel eerder slachtoffer is geworden van mijn reislust. Namelijk precies vanaf het moment dat ik mijn heenreis heb geboekt. Vertrekken behoeft een bestemming die de moeite waard is, net zoals terugkeren.

De waarheid ligt, zoals gewoonlijk, weer eens in het midden. De gevoelens rondom mijn vertrek bezitten een enorme ambivalentie, en gaan dieper dan de voor de hand liggende omstandigheden op vertrek- en bestemmingspunt als de aanweigheid van plezierige weersomstandigheden, vrienden en familie, natuurschoon en veiligheid. Het zijn met name de kleine dingen die moeilijk in woorden te vatten zijn die zich van mijn gedachten meester maken en strijden om voorrang, kwetsbaar als ze zijn voor ‘de tand des tijds’ en ‘uit het oog, uit het hart’.

De cirkel nadert voltooiing. Hetzelfde gevoel van onmiddelijkheid die de eerste maanden met zich meebrachten heeft weer de kop op gestoken en stuurt me door een omgeving met vernieuwde levendigheid. Met een hernieuwde vitaliteit schreeuwen de kleine eigenaardigheden van mijn huidige plek mij toe. Nu niet om te worden geleerd, maar ditmaal om niet te worden vergeten.